Miesiąc: sierpień 2016

Sadzonki „frigo” są to młode jednoroczne rośliny truskawek przechowywane w chłodni, służące do zakładania plantacji owocujących. Sadzonki te wykopuje się w XI i XII. Po oczyszczeniu z liści i rozłogów trafiają one do chłodni do temp. -2 st. C i w tych warunkach mogą być przechowywane do VII następnego roku. W zależności od potrzeby mogą być w dowolnym czasie przeznaczone do sadzenia w gruncie jak i pod osłonami. Sadzonki te wydają pierwszy plon 8 – 10 tygodni po posadzeniu, a w następne lata owocują już w normalnych terminach charakterystycznych dla poszczególnych odmian

W zwalczaniu takich chorób jak Phytophtora i Verticilium najważniejsza jest profilaktyka
– zdrowe sadzonki
– odpowiedni płodozmian
– odporność odmian na te choroby
– sadzenie plantacji na glebach lekkich, przepuszczalnych, unikanie gleb zwięzłych i zimnych
W przypadku dużego zagrożenia chorobami systemu korzeniowego zaleca się moczenie sadzonek przed posadzeniem na 5 – 10 min. w roztworze Aliette 0,3 % i Topsin 0,2 %.
Najwrażliwsze odmiany na te choroby to : Elsanta, Honeoye i Kent.

Często popełnianym błędem w trakcie sadzenia roślin truskawek jest przesuszanie sadzonek, a szczególnie ich korzeni. Dlatego przed sadzeniem rozsady dobrze jest obficie skropić wodą sadzonki zielone, bądź zabezpieczyć przed słońcem skrzynki z sadzonkami „frigo”.
Sadząc rośliny w świeżą ziemię, która po posadzeniu osiada, trzeba uważać, aby nie posadzić ich za płytko. Przy korzeniach zbyt długich lepiej jest je skrócić niż podwinąć. Dużym błędem jest zbyt głębokie sadzenie, które w początkowym etapie bardzo hamuje wzrost młodych sadzonek. Po posadzeniu rozsady, szczególnie sadzonek zielonych, plantację koniecznie trzeba podlać.
Bardzo ważne jest utrzymanie wyznaczonej rozstawy przy sadzeniu. Ta dokładność procentuje później przy wykonywaniu zabiegów chemicznych i agrotechnicznych.


Przez pierwsze tygodnie po posadzeniu roślinom należy zapewnić dostateczną ilość wody. Zasilanie nawozami powinno się zacząć, gdy rośliny rozpoczną regularny wzrost – pojawią się 2-3 nowe liście (po 3-4 tygodniach). Pierwsze nawożenie nie powinno przekraczać 0,6kg nawozu na 100m bieżących rządka. Najbezpieczniejsze w tej fazie są nawozy o spowolnionym działaniu np. Agroblen czy Agromaster. Szczególną uwagę należy zwrócić na dawkowanie nawozów azotowych w formie saletrzanej. Ogólną zasadą w nawożeniu jest, aby nawozy (szczególnie azotowe) dawać często, ale w małych dawkach aby nie zwiększać drastycznie zasolenia w glebie. Istotnym momentem w nawożeniu młodej plantacji jest druga połowa lata. W tym momencie zwiększamy podawanie nawozów, szczególnie potasu aby poprawić zawiązywanie pąków kwiatowych na przyszły rok.

Zaczyna się od skutecznego zniszczenia chwastów trwałych, środkami chemicznymi – herbicydami, przed założeniem plantacji. Najlepszą skuteczność uzyskuje się łącząc zabieg preparatami zawierającymi glifosfat (Rondup i pochodne) z Chwastoxem Extra. Bezpośrednio przed sadzeniem truskawek jednoroczne chwasty niszczymy mechanicznie – bronowanie, bądź chemicznie – Reglone.
Po 2 tyg. od posadzenia zaczynamy niszczenie chwastów jednorocznych Betanalem. Zabieg tym preparatem najlepiej jest stosować w dawkach dzielonych, w odstępach co 10-14 dni. Stosowanie środków doglebowych takich jak Venzar należy maksymalnie odłożyć w czasie. Zabieg ten najbezpieczniej jest wykonać ok 1 miesiąc po posadzeniu roślin. Wyjątkiem jest Devrinol, który należy zastosować w dawce 2-2,5 kg/ha zaraz po posadzeniu roślin. Stosując herbicydy nie powinno wykonywać się zabiegów mechanicznych wzruszających glebę, gdyż pobudza to wzrost nowych chwastów. Nie zniszczone chemicznie chwasty można niszczyć wyrywając je ręcznie, bądź płytko motycząc. Trawy na plantacjach owocujących można niszczyć w momencie ich intensywnego wzrostu stosując Select Super, Targę lub Fusilade.
Wszystkie środki chemiczne należy stosować zgodnie z instrukcją na opakowaniu, zwracając szczególną uwagę na ich karencję. Należy pamiętać, że chemia może także zaszkodzić. Szczególną uwagę trzeba zwrócić na ryzykowne stosowanie środków doglebowych na glebach lekkich i zróżnicowaną wrażliwość niektórych odmian na herbicydy. Na plantacjach starszych niż jednoroczne dawki herbicydów doglebowych możemy zwiększyć o 50%.
Odkażanie chemiczne gleby takimi środkami jak Nemasol lu Basamid znacznie eliminuje chwasty lecz jest to zabieg bardzo kosztowny.


Przyczyną najczęstszych niepowodzeń w uprawie truskawek jest:
– niewłaściwy dobór odmian
– zła jakość sadzonek (przesuszenie, występowanie chorób i szkodników)
– niewłaściwe posadzenie plantacji w często źle przygotowane pole bez uwzględnienia płodozmianu
– brak możliwości regularnego nawadniania plantacji
– przedawkowanie nawozu zaraz po posadzeniu
– niedostateczne lub nieumiejętne zwalczanie chwastów
– brak lub mało skuteczna ochrona roślin przed chorobami i szkodnikami
– brak ściółkowania plantacji owocujących słomą, co bardzo obniża jakość owoców, szczególne deserowych
– słaba jakość owoców (złe opakowania, brak schładzania owoców po zbiorze)

W zwalczaniu takich chorób jak Phytophtora i Verticilium najważniejsza jest profilaktyka
– zdrowe sadzonki
– odpowiedni płodozmian
– odporność odmian na te choroby
– sadzenie plantacji na glebach lekkich, przepuszczalnych, unikanie gleb zwięzłych i zimnych
– W przypadku dużego zagrożenia chorobami systemu korzeniowego zaleca się moczenie sadzonek przed posadzeniem na 5 – 10 min. w roztworze Aliette 0,3 % i Topsin 0,2 %.
 Najwrażliwsze odmiany na te choroby to : Elsanta, Honeoye i Kent.
– W profilaktyce można też zastosować środek Mildex 711,9WG w stężeniu 0,25%, który działa systemicznie, najlepiej gdy rośliny wytworzą kilka liści.

Sadzonki truskawek pochodzące z kwalifikowanych szkółek teoretycznie powinny być wolne od roztocza truskawkowego. Zdarza się jednak, że szkodnik ten występuje poniżej progów zagrożenia, co usypia czujność szkółkarzy i plantatorów. W sprzyjających warunkach duży potencjał namnażania się szkodnika oraz łatwość jego przenoszenia (sprzęt uprawowy, odzież, a nawet wiatr) sprawia, że nie przeczuwając zagrożenia, łatwo można doprowadzić do sytuacji, która w krótkim czasie wymknie się spod kontroli. Bliskość starszych plantacji opanowanych przez szkodnika także zwiększa ryzyko wystąpienia problemu w dalszej uprawie.

W wielu gospodarstwach, które nie są w stanie prowadzić dokładnego monitoringu szkodnika, niezbędne są zabiegi profilaktyczne, szczególnie po posadzeniu nowych plantacji. Tylko ten moment zapewnia dobrą skuteczność i daje gwarancję, że populacja szkodnika zostanie zahamowana lub całkowicie zniszczona i nie będzie zagrażała plantacji w następnych miesiącach i latach.
 
Najlepszym terminem ochrony nowo posadzonych plantacji jest wiosna (kwiecień, maj), gdy temperatura powietrza przekroczy 12-15oC. W tym czasie nowo posadzone plantacje są najczęściej w fazie 3-4 liści, co ułatwia ich dokładne opryskiwanie.
Najskuteczniejsze w tym okresie są preparaty zawierające abamektynę jako substancję czynną. Są to: Vertigo 018EC, Promektyna 018EC oraz Acaramic 018EC. Dokładne pokrycie roślin cieczą roboczą wymaga użycia dużych ilości wody 
- co najmniej 1000 l/ha z dodatkiem zwilżacza. Oszczędną formą zabiegu jest technika polegająca na dokładnym opryskiwaniu tylko rzędów młodych roślin, a nie całej powierzchni pola.
Abamektyna działa wgłębnie i kontaktowo niszcząc tylko ruchome stadia roztocza. Aby uchronić się od wylęgu z jaj nowych szkodników, zabieg należy powtórzyć, najlepiej po 7 dniach. Ponieważ Abamektyna jest rozkładana pod wpływem intensywnego światła zabieg najlepiej wykonać wieczorem lub nawet w nocy.

W sezonie 2013 do walki z roztoczem truskawkowym będzie prawdopodobnie zarejestrowny nowy preparat – Movento 100SC , którego substancją czynną jest spirotetramat. W odróżnieniu od poprzednich preparatów działa on systemicznie, co gwarantuje lepszą skuteczność przy mniejszej dawce wody (500-700 l/ha). Zalecana dawka preparatu to 1-1,5 l/ha. Możliwość przemieszczania się preparatu w roślinie pozwala także na wykonanie zabiegu w nieco późniejszym terminie w porównaniu z abamektyną. Zabieg Movento też należy powtórzyć po 7-10 dniach.
Oba preparaty są bezpieczne, a ich karencja nie przekracza 7 dni.

Zmienik lucernowiec to pluskwiak wielkości 5-6mm żerujący na pąkach kwiatowych, kwiatach i zawiązkach owoców. Larwy wylęgłe z jaj mogą być mylone z mszycami, ale w przeciwieństwie do nich poruszają się szybko. Szkodnik wysysając soki silnie deformuje owoce. Podobne objawy deformacji owoców może dawać niedopylenie kwiatów podczas chłodnej pogody w czasie kwitnienia.
Zmienik zagraża szczególnie odmianom późnym oraz powtarzającym owocowanie, ponieważ jego cykl rozwojowy przypada na okres lata oraz jesieni.
Szkodnik ten żeruje na wielu gatunkach roślin, także licznych chwastach, więc podstawą przy jego zwalczaniu jest zwalczanie chwastów na plantacjach oraz w ich bezpośrednim sąsiedztwie. Kwiaty truskawek są najbardziej narażone na atak zmienika od momentu rozwijania się do ok. 10 dni po opadnięciu płatków.
W tym czasie powinno się kontrolować obecność larw (nimf) na kwiatach. W tym celu należy strząsać szkodniki z kwiatostanów na białą kartkę papieru. Próg zagrożenia to 2 osobniki na 200 kwiatostanów. Pierwsze pokolenie zmienika zwalczane jest zwykle razem z kwieciakiem, dlatego przy dobrze chronionych plantacjach jest ono mało szkodliwe. W czerwcu i lipcu pojawia się drugie pokolenie stanowiące największe zagrożenie. Zwykle osobniki drugiego pokolenia przelatują na kwitnące truskawki z okolicznych chwastów. Dużym błędem w tym czasie jest koszeni chwastów lub kwitnących upraw sąsiadujących, gdyż przyspiesza ono migrację szkodników na truskawki. U odmian powtarzających owocowanie – np. Albion, najważniejsze są zabiegi chemiczne rozpoczęte ok. 3 tyg. przed dojrzewaniem pierwszych owoców (ok. 10 czerwca) w przypadku gdy pierwsze kwiaty były usunięte.
Powinny być to dwa zabiegi preparatem Mospilan 20SP w dawce 0,15-0,20 kg/ha przy użyciu ok. 750 litrów wody na hektar, najlepiej z użyciem opryskiwacza z dodatkowym strumieniem powietrza. Ten sam zabieg należy powtórzyć po 10-12 dniach, zwracając uwagę na 14-dniową karencję preparatu. W czasie dojrzewania owoców, raz na dwa tygodnie, powinno się do ochrony przed zmienikiem użyć przemiennie pyretroidów o krótkim okresie karencji – Decis Mega 50EW (3 dni karencji) lub Karate Zeon 050 CS (7 dni karencji). Obydwa preparaty w dawce 0,15-0,20 l/ha. Środki te należy stosować w temperaturach niższych niż 20oC, najlepiej wieczorem.

Obok odmian tradycyjnie owocujących na przełomie wiosny i lata, są także odmiany powtarzające owocowanie .Na rynku polskim najbardziej rozpowszechniła się Selva (USA 83), w mniejszym stopniu Evie 2, Diamante, Aromas, Ostara, Malling Pearl i Malling Opal.
Obecnie pojawiły się odmiany nowej generacji wyhodowane na Uniwersytecie Kalifornijskim o zdecydowanie lepszej jakości owoców. Są to Albion, Monterey, San Andreas i Portola. Najczęściej są to odmiany dnia neutralnego. Znaczy to , że ich procesy fizjologiczne decydujące o plonowaniu, takie jak zawiązywanie pąków kwiatowych i kwitnienie, odbywają się w mniejszym lub większym stopniu niezależnie od długości dnia.
Właśnie dlatego owocowanie tych odmian trwa przez cały sezon wegetacyjny – od wiosny do jesieni. Głównym czynnikiem klimatycznym decydującym o ich wzroście i plonowaniu jest temperatura .
W Polsce jeszcze do niedawna truskawki powtarzające nie przedstawiały większej wartości produkcyjnej. Często były traktowane jako uprawa amatorska. Czytaj dalej Truskawki powtarzające owocowanie – dlaczego bywają zawodne?