Truskawki powtarzające owocowanie zyskują na popularności wśród polskich plantatorów. Ich przewagą jest długi okres owocowania – od wiosny aż do jesieni. Jednak mimo obiecujących zalet, te odmiany bywają zawodne. Dlaczego?
Co to są truskawki powtarzające?
Truskawki powtarzające, najczęściej odmiany dnia neutralnego (m.in. San Andreas, Albion, Hossa, Karima, Murano), kwitną i owocują niezależnie od długości dnia. Ich rozwój i plonowanie są silnie uzależnione od temperatury – optymalny zakres to 15–26°C. Zbyt niskie lub zbyt wysokie temperatury hamują wzrost, co wpływa na jakość i ilość plonów.
W Polsce jeszcze do niedawna truskawki powtarzające nie przedstawiały większej wartości produkcyjnej. Często były traktowane jako uprawa amatorska. Jednak od kilku lat, głównie poprzez wprowadzenie nowych odmian i w wyniku zmiany technologii uprawy, odmiany powtarzające truskawek stają się ,,pełnoprawnym” uczestnikiem rynku producentów i konsumentów owoców.
W Polsce udział tych odmian w rynku wynosi obecnie ok. 10% i stale rośnie.
Oprócz dobrej jakości owoców odmian powtarzających truskawek, zadowalające jest też ich owocowanie. Plony, choć rozciągnięte w czasie, dorównują odmianom tradycyjnym. Z hektara dobrze prowadzonej plantacji, w zależności od odmiany, zbiera się 15-20 ton owoców. Wydajność z jednej rośliny w uprawie pod folią to najczęściej ok 1000 g.
Wybór właściwej agrotechniki
Pod tym pojęciem należy rozumieć wiele czynników uprawowych, które decydują o plonowaniu i jakości owoców. Jedną z najważniejszych jest decyzja, czy będzie to uprawa w odkrytym gruncie, czy pod folią.
W Polsce jeszcze do niedawna truskawki powtarzające nie przedstawiały większej wartości produkcyjnej. Często były traktowane jako uprawa amatorska. Jednak od kilku lat, głównie poprzez wprowadzenie nowych odmian i w wyniku zmiany technologii uprawy, odmiany powtarzające truskawek stają się ,,pełnoprawnym” uczestnikiem rynku producentów i konsumentów owoców.
W Polsce udział tych odmian w rynku wynosi obecnie ok. 10% i stale rośnie.
Oprócz dobrej jakości owoców odmian powtarzających truskawek, zadowalające jest też ich owocowanie. Plony, choć rozciągnięte w czasie, dorównują odmianom tradycyjnym. Z hektara dobrze prowadzonej plantacji, w zależności od odmiany, zbiera się 15-20 ton owoców. Wydajność z jednej rośliny w uprawie pod folią to najczęściej ok 1000 g.
Dlaczego truskawki powtarzające bywają zawodne?
1. Wysokie wymagania klimatyczne
W warunkach klimatycznych Polski, uprawa truskawek powtarzających w gruncie jest ryzykowna. Wiosenne przymrozki, letnie upały oraz zmienne warunki pogodowe ograniczają plonowanie.
2. Stres cieplny
Temperatury powyżej 30°C, typowe dla czerwca i lipca, wywołują stres cieplny u roślin. Może on prowadzić do przerw w owocowaniu trwających nawet 2–3 tygodnie, co znacznie zmniejsza plon.
3. Trudna ochrona roślin
Truskawki powtarzające są bardziej narażone na choroby i szkodniki. Kwitnienie, zawiązywanie i zbiór owoców często zachodzą jednocześnie, co ogranicza możliwość stosowania środków ochrony roślin. Wymagana jest precyzyjna ochrona – z użyciem środków o bardzo krótkim okresie karencji.
4. Choroby i szkodniki
W uprawie tych odmian często pojawiają się:
- przędziorki i roztocza truskawkowe,
- zmienik lucernowiec – szkodnik potrafiący zniszczyć nawet 90% plonu,
- antraknoza, szara pleśń i zgnilizna korony.
5. Wysokie wymagania agrotechniczne
Skuteczna uprawa truskawek powtarzających wymaga:
- profesjonalnego namiotu foliowego z wentylacją i cieniowaniem,
- hydroponiki lub zagonów wyniesionych, które zapewniają lepsze warunki korzeniowe,
- fertygacji i nawożenia azotem rozłożonego w czasie (ok. 70–90 kg N/ha),
- chemicznego odkażania gleby przed założeniem plantacji.
Jak zwiększyć szansę na sukces?
- Uprawa pod osłonami
Namioty foliowe eliminują wpływ przymrozków i przedłużają sezon zbiorów nawet o 6–8 tygodni. Umożliwiają także poprawę jakości owoców i ograniczenie strat.
- Wybór odpowiednich sadzonek
Podstawą sukcesu są zdrowe sadzonki frigo, najlepiej kondycjonowane chłodem. Tylko certyfikowany materiał szkółkarski ogranicza ryzyko przenoszenia chorób i szkodników.
- Dobór rozstawy i systemów sadzenia
W namiotach opłacalne są zagony czterorzędowe, wyniesione na ok. 15 cm, w rozstawie 30–45 cm. Gęstsze nasadzenia poprawiają opłacalność produkcji.
- Nawożenie i nawadnianie
Z uwagi na dłuższy cykl produkcji, truskawki powtarzające wymagają większego zapotrzebowania na składniki pokarmowe niż odmiany tradycyjne. Optymalne jest nawożenie fertygacyjne oraz nawadnianie kropelkowe, które ogranicza rozwój chorób grzybowych.
Ochrona truskawek powtarzających
Problemy z ochroną wynikają z:
- nakładania się faz kwitnienia i zbiorów,
- ograniczonego wyboru środków ochrony (krótka karencja),
- wysokiej temperatury i niskiej wilgotności w tunelach,
- intensywnego rozwoju szkodników w środku lata.
Czy warto uprawiać truskawki powtarzające?
Zdecydowanie tak – ale nie na skróty. Plantatorzy, którzy wchodzą w uprawę zbyt szybko i bez doświadczenia, często ponoszą porażkę. Najlepszym podejściem jest rozpoczęcie od mniejszej skali, nauka prowadzenia uprawy i stopniowe jej rozbudowywanie.
Podsumowanie
Truskawki powtarzające to szansa na wydłużony sezon zbiorów i atrakcyjne ceny owoców poza szczytem sezonu. Jednak ich uprawa wymaga wiedzy, doświadczenia i inwestycji w technologię. Zawodność tych odmian wynika głównie z niedostosowania warunków uprawy oraz błędów agrotechnicznych i ochroniarskich. Dlatego decyzja o ich wprowadzeniu powinna być dobrze przemyślana i poparta analizą ekonomiczną.